تجربه رانندگی با تیبا 2 و ساینا ، برنده کدام است؟
دهه ۷۰ آغازی دوباره برای صنعت بیمار خودروسازی کشورمان بود. پیگیری “ایران خودرو” برای به سرانجام رساندن پروژه خودروی ملی، سایپا رقیب دیرینه این شرکت را هم بر آن داشت تا پروژه ای جدید به نام S81 را آغاز کند. گروهی از مهندسان ایرانی و آلمانی به همراهی تیم طراحی ایتالیایی، خودروی کوچکی در سگمنت B تعریف کردند که قرار بود بر اساس تجربه سایپا در تولید پراید، ساخته شود.
پروژه در سال ۸۳ به حالت تعلیق درآمد، اما سال ۸۷ بود که دوباره S81 کلید زده شد و سرانجام در ۲۳ آذر ۸۷ “مینیاتور” متولد شد. مینیاتور در اصل کلمه ای فرانسوی بود که انتخاب این نام از سوی سایپا برای خودرویی ملی، حتا انتقاد رییس جمهور وقت را هم در پی داشت. سرانجام پس از انجام یک همه پرسی، نام “تیبا” به معنای آهو، برگزیده شد. تیبا با طراحی خاص ایتالیایی، در ابتدای ورود به بازار چندان موفق ظاهر نشد اما کم کم با توجه به قیمت مناسب، ظاهر جدید و موتور قوی تر از پراید، تبدیل به محصولی پر تقاضا گشت.
http://www.tuningforum.ir/images/imp...dtiba250-1.jpg
اما مدیران سایپا از همان روز اول رونمایی تیبا، وعده عرضه مدل فیس لیفت این خودرو را نیز در سال های بعدی داده بودند. با این حال، محبوبیت خودروهایی همچون پژو ۲۰۶ و پراید هاچ بک در میان جوانان، تیم طراحی سایپا را بر آن داشت تا پیش از معرفی فیس لیفت تیبا، نسخه بدون صندوق آن را روانه بازار کنند. بنابراین تیبا هاچ بک با نام تجاری “تیبا ۲” در مهر ماه سال ۹۱ رونمایی شد. تیبا ۲ نه تنها موفقیت تیبا صندوق دار را تکرار کرد، بلکه به دلیل قیمت پایین تر از پژو ۲۰۶ و جذابیت ذاتی خودروهای هاچ بک، در بازه ای کوتاه به پر فروش ترین محصول سایپا تبدیل شد.
اما پروژه فیس لیفت تیبا صندوق دار فراموش نشده بود. در سال ۹۴ سرانجام سایپا از سدانی جدید با کد ۲۳۲ پرده برداشت. سدانی که هر چند به ظاهر خودرویی جدید بود، اما با اندکی دقت در ابعاد و فرم کلی اتاق، به سادگی می شد به یکسان بودن آن با تیبا پی برد. سایپا برای این مدل هم در کنار محصول جدیدی از کمپانی “زوتی” چین، فراخوان نام گذاری اعلام کرد که از میان بیش از ۲۰٫۰۰۰ نام پیشنهادی، به ترتیب واژه های ” ساینا ” و ” آریو” به عنوان نام های رسمی این خودروهای جدید انتخاب شدند. ساینا را می توان فیس لیفت ماژور (عمده) تیبا دانست که اکنون همچون تمام اعضای خانواده X200، با اقبال خوبی نزد مشتریان رو به رو شده است. آخرین محصول پلت فرم X200، نخستین هاچ بک کراس ایرانی با نام “کوییک” است که با جعبه دنده اتوماتیک و امکانات رفاهی جدید، قیمت بالاتری از محصولات دیگر دارد.
طراحی و زیبایی
http://www.tuningforum.ir/images/imp...ndtiba22-1.jpg
تیبا ۲ تنها در نمای عقب با تیبا صندوق دار تفاوت دارد. در واقع طراحان سایپا به خود زحمت نداده اند که در نمای جلو نیز حداقل برای ایجاد یک تمایز با نمونه صندوق دار، دستی بر جلو پنجره یا چراغ ها بکشند. در نمای کناری نیز تنها تفاوت ظاهری، زه جدید درها است که باریک تر و شکیل تر از پیش شده است. با این حال اگر انصاف داشته باشیم، تیم طراحی در شکل دهی نمای عقب و تبدیل خودروی سدان به هاچ بک، گل کاشته است!
انحنای زیبای ستون C در کنار کشیدگی چراغ های عقب و سپر بلند و یک دست، تصویری چشم نواز از نسخه هاچ بک تیبا در ذهن افراد به جا می گذارد. البته الگو برداری سایپا از هاچ بک های ایتالیایی از جمله برخی محصولات فیات هم در این تناسب ظاهری، بی تأثیر نیست. از دیگر نقاط قوت طراحی این بخش می توان به تعبیه محل نصب دیفیوزر و سر اگزوز اسپرت اشاره کرد که مورد دوم، همواره از دغدغه های مهم خریداران جوان هاچ بک ها به شمار می رود.
http://www.tuningforum.ir/images/imp...ndtiba24-1.jpg
خودروی مورد تست ما از رینگ های ۱۴٫۰ اینچی آلومینیومی بهره می برد. این رینگ ها که به طور اختصاصی برای تیبا ۲ طراحی شده اند و طرح هندسی آن ها یاد آور لوگوی معروف سایپا است، مدتی به صورت سفارشی روی تیبا ۲ نصب می شدند که البته در حال حاضر این اتفاق نمی افتد.
اما به سراغ “ساینا” می رویم. حجم تغییرها در چهره اصلی خودرو به حدی زیاد است که فقط از نمای جلو، به سختی می توان به هم ریشه بودن آن با تیبا پی برد. چراغ هایی کشیده با گرافیک جذاب به جای چراغ های کوچک و ناموزون تیبا نشسته اند. جلو پنجره کوچک و بی کیفیت تیبا نیز جای خود را به جلو پنجره ای جدید با خطوط مشابه با جلو پنجره رنو ساندرو داده است. دیگر از آن سادگی سپر تیبا خبری نیست و سپری حجیم با خطوط زیاد به چشم می آید. کاپوت هم با دو خط عضلانی، از نو طراحی شده است. طراحی پیشانی ساینا برای خودرویی در این کلاس، بی نقص و زیبا به نظر می رسد.
در نمای کناری، ساینا ذات مشترک اش با تیبا را برملا می کند. پروفیل درها و ستون ها، همچون اتفاقی که برای دنا و سمند افتاد، ثابت مانده است. اما سایپا سعی کرده با تغییر جزییاتی در این نما، ساینا را متفاوت با تیبا نشان دهد. آینه های کناری را می توان مهم ترین قطعه جدید در این بخش دانست که خلاف تیبا، از قاب همرنگ بدنه و کیفیتی بالاتر برخوردارند. گل گیر عقب هم تغییرهایی کرده است و از آن خطوط امضای تیبا اثری دیده نمی شود. در باک به شکل دایره ای درآمده است و خط شانه خودرو به جای آن که تا سپر جلو پیش رود، در گل گیر جلو به دور چراغ راهنما می پیچد.
طراحی نمای عقب ساینا، موافقان و مخالفان بسیار دارد. با این که شکل کلی این بخش، از تویوتا یاریس صندوق دار الهام گرفته است، اما عرض کم خودرو در کنار کوتاه بودن چراغ ها و فرم خاص سپر عقب، اندکی زمان می طلبد که چشم بیننده را به خود جذب کند. شاید اگر چراغ های عقب تنها اندکی کشیده تر بودند، اکنون این نمای عقب ساینا هم تناسب بهتری داشت.
سایپا از زمان آغاز عرضه ساینا تا امروز، به تدریج اقدام به حذف برخی از ویژگی های ظاهری این خودرو کرده است که در نهایت منجر به کاهش تفاوت های ساینا با تیبا می شود! نخستین مورد، دستگیره های همرنگ بدنه هستند که در روز رونمایی روی ساینا وجود داشت، اما در نمونه های تولیدی به صورت بی رنگ درآمد. مورد دوم، بادی فویل (برچسب مشکی ستون B) بود که نمای کناری ساینا را از حالت یک خودروی اقتصادی خارج می کرد، اما سایپایی ها برای صرفه جویی(!) اقدام به حذف آن کردند. مورد سوم، رکاب اسپرت پایین درهای ساینا بود که از ابتدا به منظور ایجاد شخصیتی متمایز برای ساینا طراحی شد، اما تنها در سایناهای مدل ۹۵ و ۹۶ دیده می شود! مورد چهارم، فلاپ روی صندوق عقب خودرو است که پیش از این به صورت همرنگ با بدنه بود، اما کمپانی معظم سایپا به این نتیجه رسید که می توان آن را به صورت خام (رنگ نشده) هم به مشتری عرضه کرد! و متأسفانه آخرین آپشن حذفی که در سایناهای تحویل نیمه دوم ۹۷ به چشم می آید، رینگ های آلیاژی چهار پره هستند که از معدود عوامل زیبایی ساینا در نمای کناری بودند!
در مجموع می توان گفت ساینا در نمای جلو، ظاهر امروزی تر و زیباتری از تیبا ۲ دارد، اما در طراحی نمای عقب این تیبا ۲ است که برتری دارد و به طور کلی می توان به تیبا هاچ بک، با توجه به فرم تخم مرغی بدنه اش، نمره بالاتری در بحث تناسب طراحی داد.
کابین و ارگونومی
ابتدا وارد کابین تیبا ۲ می شویم. همه چیز با تیبا صندوق دار مشترک است. کنسولی قدیمی با طراحی از مد افتاده که دکمه های بی کیفیتی را در خود جای داده است و در قسمت بالایی آن نیز همچون پراید، یک ساعت کوچک خود نمایی می کند. روردی ها طرحی ساده دارند و فرمان خوش دست به نظر می رسد. نشان دهنده های پشت آمپر به رنگ آبی فیروزه ای در شب نور پردازی می شوند، در حالی که نور پردازی دیگر کلیدها به رنگ سبز است! صندلی ها همچون ریو، از راحتی کافی برخوردارند. چراغ سقفی با ریو مشترک است. تریم داخلی به رنگ طوسی است و در بخش هایی همچون داشبورد مقابل سرنشین، کیفیت نامناسبی دارد.
http://www.tuningforum.ir/images/imp...dtiba236-1.jpg
خودروی مورد بررسی، به صورت سفارشی از آینه های کناری برقی و بالابرهای برقی شیشه های عقب برخوردار است که این موارد پیش پا افتاده، از نظر سایپا آپشن محسوب می شوند! تنها بالابرهای شیشه های عقب به تقلید از پژو ۲۰۶ و تندر ۹۰ بین صندلی های سرنشینان جلو و در ارتفاعی پایین نصب شده اند! البته این موضوع که بیش تر در خودروهای اقتصادی دنیا دیده می شود، به دلیل نیاز کم تر به سیم کشی، یک صرفه جویی صنعتی به شمار می رود! تنها تفاوت کابین تیبا ۲ با تیباهای صندوق دار، سه عدد پشت سری تنظیم شونده برای صندلی های عقب است که وجود آن ها را به فال نیک می گیریم!
در تیبا ۲ به دلیل ابعاد کوچک شیشه عقب، دید محدودی از آینه میانی در اختیار راننده است. با این حال، دید به جلو و آینه های کناری، بسیار مناسب است. مزیت تیبا ۲ نسبت به خودروهایی همچون پژو ۲۰۶، فضای بیش تر برای سرنشینان عقب است. در واقع، فاصله محوری این خودرو با نمونه صندوق دارش هیچ تغییری نکرده است و بنابراین نسبت به هاچ بک بودن اش، فضای پای مناسبی در اختیار سرنشینان می گذارد.
http://www.tuningforum.ir/images/imp...ndtiba29-1.jpg
اما سوییچ ساینا را گرفته و سوار بر آن می شویم. نخستین تفاوتی که به چشم می آید، نصب در باز کن صندوق عقب روی ریموت خودرو است که می تواند آپشنی کاربردی باشد. اما با پا گذاشتن به کابین ساینا، فضایی متفاوت پیش روی مان قرار می گیرد. استفاده از تریم مشکی با قطعه های نقره ای، حس موجود در پراید و تیبا را از یاد می برد و فضای داخلی ساینا را به رقیبی همچون پژو ۲۰۶ بسیار نزدیک می کند. کیفیت پلاستیک های مورد استفاده در داشبورد ساینا، قابل قبول نه اما به مراتب بهتر از تیبا و تیبا۲ است. طرح کلی کنسول، برداشت ناقصی از کنسول پژو ۲۰۷ است.
در مقابل ساعت کوچک تیبا ۲، در ساینا از یک نمایش گر کوچک مشابه با ۲۰۶ و مگان استفاده شده است که تاریخ، دمای محیط بیرون و اطلاعات سیستم صوتی خودرو را هم گزارش می دهد. دریچه های کولر بزرگ تر از پیش شده اند و گویا این بار خلاف تیبا، سایپا فراموش نکرده است اهرم باز و بسته نگه داشتن دریچه را تعبیه کند! سیستم صوتی به تقلید از ۲۰۶، یکسان با دکمه های دیگر کنسول طراحی شده و از محصولات شرکت کروز است. اما جالب توجه ترین بخش کابین ساینا، پنل کنترل سیستم تهویه است. تهویه ساینا خلاف تشخیص غلط بیش تر افراد، اتوماتیک یا هوشمند نیست. این تنها یک سیستم تهویه دیجیتالی است که اکنون به نمایش گر مجهز شده و حالت های انتخاب بیش تری را در اختیار راننده می گذارد. مهم ترین قابلیت این سیستم، دکمه یخ زدای شیشه جلو است که با فشردن آن، AC به صورت خودکار روشن شده و فن در بالاترین دور تنظیم می شود تا بخار شیشه جلو از بین برود. این قابلیت در فصل های سرد سال، کاربرد بسیار دارد.
غربیلک فرمان ساینا هم طرح جدیدی دارد. روردی ها نیز به شکل اسپرت تری نسبت به تیبا طراحی شده اند. هر چند عدم استفاده از یک پوشش نرم همچون پارچه یا مخمل در رودری های ساینا، حس ارزان بودن را منتقل می کنند. در ضمن، جعبه داشبورد ساینا بزرگ تر از تیبا است. مهم ترین آپشن اضافی ساینا نسبت به تیبا ۲، سنسورهای دنده عقب است که برگ برنده ساینا به حساب می آیند. دید عقب ساینا با توجه به سدان بودن آن، بهتر از تیبا ۲ است، اما آینه های کناری ساینا میدان دید کم تری از آینه های تیبا دارند.
پشت فرمان
با در نظر گرفتن این موضوع که هر دو خودرو از پیشرانه و جعبه دنده یکسانی برخوردارند، در عمل نمی توان تفاوت خاصی از تجربه رانندگی با هر یک را توصیف کرد. پیشرانه M15 نصب شده روی این دو خودرو، در حقیقت نمونه ارتقا یافته پیشرانه M13 پراید است. این پیشرانه توسط مگا موتور، تحت نظارت مشاوران آلمانی، توسعه پیدا کرده است.
پیشرانه M15 یک واحد ۴٫۰ سیلندر است که به طور دقیق، ۱٫۵۰۳ سی سی حجم دارد. قدرت تولیدی این پیشرانه به ۸۷ اسب بخار می رسد که بالاتر از پژو ۲۰۶ تیپ ۲ است و ۱۲۸ نیوتن متر گشتاور دارد. در واقع پیشرانه M15 را می توان چیزی بین پیشرانه های پراید و ریو قرار داد. ضعف اصلی این پیشرانه را می توان در ۱۶ سوپاپ نبودن آن جست و جو کرد. در واقع خنده دار است که همچنان در سال ۲۰۱۹، خودرویی با موتور ۸ سوپاپ به تولید می رسد! با این حال، خانواده تیبا و ساینا با همین موتور ضعیف نیز به خوبی از پس بسیاری از خودروهای قوی تر بر می آیند!
با نگاهی به کلیپ های منتشر شده در فضای مجازی از تست درگ این خودروها با خانواده پژو و سمند، به خوبی می توان به چالاکی موتور و جعبه دنده آن ها پی برد. البته ما نیز همچون شما می دانیم که چنین ویدیوهایی قابل استناد نیستند. با این حال در روز تست هم چه تیبا ۲ و چه ساینا، با پیشرانه M15، به خوبی از آسفالت کنده شدند و شتاب اولیه قابل توجه ای از خود به ثبت رساندند. هر چند با توجه به محدودیت های محل تست، امکان اندازه گیری دقیق شتاب صفر تا صد دو خودرو میسر نشد.
بسیاری از افراد ممکن است در نگاه اول بر این باور باشند که تیبا ۲ به دلیل جثه کوچک تر و وزن کم تر، شتاب بهتری دارد، اما در عمل نمی توان اختلاف چشم گیری بین دو خودرو مشاهده کرد، حتا اگر در واقعیت هم تیبا ۲ برای چند صدم ثانیه، سریع تر از ساینا دور بگیرد. فرمان پذیری هر دو خودرو مناسب است و در حد انتظار قرار دارد. با این حال، جعبه دنده ساینا فرآیند تعویض دنده ها را نرم تر از تیبا انجام می داد که البته این موضوع به دو عامل مربوط است:
اول این که تیبا ۲ موجود در تست، مدل ۹۵ بود. در حالی که ساینای موجود، مدل ۹۷ است و از سال ۹۷، سایپا با انجام اصلاحاتی در جعبه دنده تیبا و ساینا، نوع جدیدی از این جعبه دنده را با کد ND2 جایگزین مدل قدیمی ND1 کرد. دوم این که ساینای مورد تست، تنها ۱۷٫۰۰۰ کیلومتر راه رفته بود، در حالی که تیبا ۲ حاضر در تصاویر، بیش از ۳۰٫۰۰۰ کیلومتر کار کرده است. بنابراین طبیعی به نظر می رسد که خودروی جوان تر، نرم تر هم باشد. با این حال هر دو خودرو در جا رفتن دنده عقب، مشکل داشتند. این مشکل برای مالک ساینا، حتا از نخستین روز تحویل خودرو نیز وجود داشته است، ایرادی که در بیش تر تیباها و سایناها دیده می شود.
ترمزگیری هر دو خودرو در سطح متوسطی قرار دارد. البته به گفته مالکان، ترمز گیری در شرایط برفی و مرطوب، به شکل محسوسی افت می کند. میزان نفوذ صدا در هر دو خودرو به یک اندازه است و تنها در دور موتورهای بالا، اندکی میزان صدا افزایش می یابد که البته آزار دهنده نیست. خوش بختانه در این زمینه، محصولات سایپا از خودروهای چینی جلو می افتند. بخاری در هر دو خودرو عملکردی رضایت بخش دارد، اما به دیر گرم شدن موتور باید خرده گرفت زیرا در روز انجام تست پس از روشن کردن خودروها، مدت زمان زیادی برای امکان استفاده از بخاری، صبر کردیم. کولر خودروها در تابستان به گفته مالکان، پرتاب باد خوبی دارد اما میزان خنک کنندگی آن کافی نیست.
در بحث پایداری، هر دو خودرو عملکرد مشابه ای از خود به جا می گذارند. سایپا در حفظ تعادل تیبا ۲ موفق بوده است. در ساینا هم می توان به عملکرد سیستم تعلیق امیدوار بود. اما نقطه ضعف هر دو رقیب، عدم وجود سیستم کنترل پایداری است که متأسفانه هنوز در بسیاری از خودروهای ایرانی وجود ندارد. در واقع نبود ESP باعث می شود شما نتوانید چندان با خیال راحت به مانورهای ناگهانی با تیبا و ساینا بپردازید!
مصرف سوخت پیشرانه M15 همواره در هاله ای از ابهام قرار دارد. عددهای به دست آمده در سواری روزانه مالکان، تفاوت زیادی با اعداد اعلامی کارخانه دارند. با این حال همان طور که در بحث شتاب نمی توان تیبا ۲ را برتر دانست، در مصرف سوخت نیز این هاچ بک ایرانی نسبت به رقیب اش، مزیت خاصی ندارد. بنا به گفته های مالکان که از تجربه سواری آن ها در بلند مدت به دست آمده است، تیبا ۲ و ساینا در شهر بین ۸٫۵ تا ۹٫۰ لیتر و در جاده، از ۷٫۰ تا ۷٫۵ لیتر بنزین می سوزانند.
برنده واقعی کیست؟
انتخاب از بین دو محصول با پلت فرم و ویژگی های فنی یکسان، به مثابه تفاوت قائل شدن بین فرزندان از سوی یک مادر است! در واقع این دو خودرو هیچ اختلاف قابل توجه ای با یکدیگر ندارند که بتوانیم یکی از آن ها را بازنده اعلام کنیم و بر گردن دیگری مدال افتخار بیاویزیم! تیبا ۲ و ساینا، دو خودرو با ذات یکسان و کلاس متفاوت اند که از ابتدا، فاصله قیمتی کمی با یکدیگر داشتند. در واقع تیبا صندوق دار ارزان تر و کوییک گران تر از این دو است.
تیبا ۲ استایل جذاب تر و عامه پسندتری دارد. در آن سو، ساینا از کابین زیباتر و ظاهر مدرن تری برخوردار است. انتخاب برتر از بین این دو، بر عهده خریدار است. در حقیقت، خریدار باید ببیند که نیازهای او به خرید کدام یک از این ها حکم می کند. اگر خریدار، یک فرد ساکن شهرهای شلوغ است که تنها خود او از خودرو برای رفت و آمد استفاده می کند و ابعاد جمع و جور خودرو می تواند برگ برنده ای برای اش باشد، تیبا ۲ انتخاب بهتری برای اوست.
اما اگر خریدار، خانواری است که از پراید به ستوه آمده و در عین حال، بودجه خرید پژو و سمند را ندارد و سالی چند بار هم به قصد مسافرت از خودرو استفاده می کند، ساینا بهترین انتخاب این خانواده است. ناگفته نماند دسته سوم خریداران این خودروها را می توان پسرهای جوان مجرد دانست. آن ها به دنبال خودرویی برای رفت و آمد خود می گردند که همزمان بتوانند تیون های مختلف ظاهری و فنی را نیز روی آن اجرا کنند. در این زمینه هر چند از قدیم، خودروهای هاچ بک اولویت داشتند، اما از میان دو خودروی موجود در تست، هر دو می توانند به عنوان گزینه دارای پتانسیل برای این افراد معرفی شوند.
